ثبت برند

ثبت برند فرآیندی حقوقی است که طی آن، مالک یک نام، لوگو یا علامت تجاری مشخص، حق استفاده انحصاری از آن را به‌دست می‌آورد. بر اساس قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری مصوب سال ۱۳۸۶، ثبت برند از حقوق مالکیت معنوی محسوب شده و صاحب برند از حمایت قانونی برای جلوگیری از سوءاستفاده و امکان انتقال یا واگذاری قانونی برخوردار می‌شود.

فرآیند ثبت برند در ایران از چند مرحله اداری تشکیل شده است که باید از طریق سامانه مرکز مالکیت معنوی قوه قضاییه (ipm.ssaa.ir) انجام شود. در ادامه، این مراحل توضیح می‌دهیم:

مرحله اول: استعلام و بررسی اولیه برند

پیش از ارسال اظهارنامه، باید بررسی شود که برند انتخابی قبلاً توسط شخص دیگری ثبت نشده باشد. برای این کار، استعلام از پایگاه داده علائم تجاری ضروری است. در این مرحله باید دقت شود که برند مشابه یا تلفظ نزدیک وجود نداشته باشد.

مرحله دوم: تهیه و ارسال اظهارنامه ثبت برند

متقاضی باید اظهارنامه ثبت برند را از طریق سامانه مالکیت معنوی تکمیل و ارسال کند. اطلاعاتی مانند نوع کالا یا خدمات، نام و نشانی متقاضی، تصویر علامت و طبقه‌بندی بین‌المللی کالاها باید به‌دقت وارد شود. پس از ثبت، یک کد پیگیری به متقاضی ارائه می‌شود.

مرحله سوم: بررسی کارشناسی اظهارنامه

کارشناسان بررسی می‌کنند که برند با قوانین مطابقت داشته و مشابه علامت‌های دیگر نباشد. اگر نقصی وجود داشته باشد، متقاضی برای رفع آن اخطار دریافت می‌کند. در صورت تأیید، برند به مرحله انتشار آگهی می‌رسد.

مرحله چهارم: انتشار آگهی در روزنامه رسمی

علامت مورد تأیید در روزنامه رسمی کشور منتشر می‌شود تا در صورت اعتراض اشخاص ثالث، بررسی حقوقی انجام شود. مهلت اعتراض معمولاً ۳۰ روز از تاریخ انتشار است. اگر اعتراضی ثبت نشود، برند وارد مرحله نهایی می‌شود.

مرحله پنجم: پرداخت هزینه نهایی

هزینه ثبت نهایی و صدور گواهی باید پرداخت شود. سپس گواهی ثبت برند صادر شده و به متقاضی تحویل داده می‌شود. مدت اعتبار گواهی ده سال است و پس از آن می‌توان با پرداخت .هزینه تمدید، آن را مجدداً فعال کرد

مرحله شرح اقدام مرجع انجام نکات مهم

1 استعلام برند سامانه مالکیت معنوی بررسی مشابهت برند الزامی است

2 ارسال اظهارنامه سامانه مالکیت معنوی طبقه کالاها باید درست انتخاب شود

3 بررسی کارشناسی اداره مالکیت صنعتی در صورت نقص، اخطار رفع نقص ارسال می‌شود

4 انتشار آگهی رسمی روزنامه رسمی کشور زمان اعتراض اشخاص ثالث

5 پرداخت هزینه و دریافت گواهی اداره مالکیت صنعتی گواهی ثبت ده سال اعتبار دارد

فرآیند ثبت برند بدون ارائه مدارک دقیق و رسمی قابل انجام نیست. این مدارک بر اساس نوع متقاضی متفاوت است. ارائه ناقص مدارک یکی از دلایل اصلی رد یا تأخیر در بررسی اظهارنامه محسوب می‌شود.

تصویر کارت ملی و شناسنامه متقاضی

نمونه برند طراحی‌شده

جواز کسب، پروانه فعالیت یا کارت بازرگانی متناسب با نوع کالا یا خدمات

نشانی دقیق محل فعالیت و اطلاعات تماس

مدارک موردنیاز برای اشخاص حقوقی (شرکت‌ها)

آگهی تأسیس شرکت و آخرین تغییرات در روزنامه رسمی

کپی کارت ملی مدیرعامل و صاحبان امضای مجاز

نمونه علامت تجاری

جواز فعالیت

کارت بازرگانی در صورت استفاده از حروف یا کلمات لاتین

وکالت‌نامه رسمی وکیل قانونی در صورت اقدام از طریق نماینده

۱. برند باید تمایز داشته باشد

طبق ماده ۳۰ قانون علائم تجاری، علامت باید دارای قدرت تمایز باشد و بتواند کالا یا خدمات یک شخص را از دیگری تفکیک کند.

۲. برند نباید گمراه‌کننده باشد

طبق ماده ۳۲، علامتی که باعث فریب مصرف‌کننده درباره ماهیت، مبدأ یا کیفیت کالا شود، غیرقابل ثبت است. برای مثال، استفاده از کلمه «خارجی» برای محصولی که در ایران تولید شود، پذیرفته نمی‌شود.

۳. برند نباید با نشان‌های رسمی مشابه باشد

علائمی که شبیه به پرچم، نشان دولتی، آرم نهادهای عمومی، یا نمادهای ملی و مذهبی هستند، قابل ثبت نیستند. این مورد طبق ماده ۳۲ و بند «الف» آیین‌نامه، در زمره محدودیت‌های اصلی محسوب می‌شود.

۴. برندهای مخالف ارزش‌ها ممنوع است

واژه‌ها یا تصاویری که مغایر با ارزش‌های اخلاقی، مذهبی یا فرهنگی کشور باشند، قابلیت ثبت ندارند. استفاده از نام شخصیت‌های مشهور بدون اجازه قانونی، از نظر اداره مالکیت صنعتی مردود است.

1. هماهنگی طبقه برند با نوع فعالیت

انتخاب طبقه مناسب براساس طبقه‌بندی نیس ضروری است. برای مثال، برندی که برای تولید موادغذایی استفاده می‌شود باید در طبقه ۲۹ یا ۳۰ ثبت شود؛ اما خدمات آموزشی در طبقه ۴۱ قرار می‌گیرد. عدم انتخاب طبقه صحیح موجب بی‌اعتباری برند خواهد شد.

2. ثبت برند فارسی و لاتین به‌صورت جداگانه

برای این که برند شما هم به زبان فارسی و هم لاتین استفاده شود، باید برای هرکدام اظهارنامه جداگانه ارسال شود. طبق آیین‌نامه اداره مالکیت صنعتی، هر زبان علامت یک برند مستقل محسوب می‌شود.

3. توجه به رنگ و طرح در ثبت برند تصویری

اگر لوگوی شما شامل تصویر یا رنگ خاصی است، باید در اظهارنامه دقیقاً همان رنگ و طرح ثبت شود. هرگونه تغییر در رنگ یا فرم بعد از ثبت رسمی، نیازمند ثبت مجدد است.

4. ثبت به‌موقع برند پیش از عرضه محصول

برخی از متقاضیان پس از تولید یا عرضه محصول اقدام به ثبت برند می‌کنند. این کار ریسک بالایی دارد، زیرا ممکن است فرد دیگری زودتر برند را ثبت کند و حق استفاده قانونی از شما سلب شود. بهترین زمان ثبت برند، قبل از ورود محصول یا خدمات به بازار است.

مدت‌زمان ثبت برند در ایران معمولاً بین ۳۰ تا ۴۵ روز کاری طول می‌کشد، اما این بازه بسته به عوامل مختلفی مانند نوع برند، حوزه فعالیت، مدارک ارائه‌شده و سرعت پاسخ‌دهی مراجع رسمی متفاوت است.

مرحله زمان تقریبی

بررسی اولیه و تنظیم اظهارنامه ۲ تا ۳ روز کاری

بررسی کارشناسان اداره ثبت ۱۰ تا ۱۵ روز کاری

انتشار آگهی اول در روزنامه رسمی حدود ۷ روز

صدور آگهی دوم و دریافت گواهی نهایی ۱۰ تا ۲۰ روز کاری

هزینه ثبت برند به عوامل مختلفی مانند نوع برند، تعداد طبقات کالا و خدمات، طراحی لوگو و هزینه‌های روزنامه رسمی بستگی دارد. معمولا برای ثبت یک برند، هزینه بین ۲ تا ۵ میلیون تومان به شرح زیر است:

نوع هزینه هزینه

استعلام برند و بررسی اولیه ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان

ثبت اظهارنامه در سامانه مالکیت صنعتی ۵۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان

انتشار آگهی اول و دوم در روزنامه رسمی ۴۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان

دریافت گواهی نهایی برند ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان

خدمات مشاوره و پیگیری تخصصی (اختیاری) ۱ تا ۲ میلیون تومان

 گنج ثبت؛ همراه مطمئن شما در ثبت برند

مؤسسه گنج ثبت با تیمی متخصص در امور مالکیت صنعتی و ثبت برند، از اولین مرحله تا دریافت گواهی نهایی همراه شماست. این مجموعه با سال‌ها تجربه و آشنایی کامل با فرآیندهای قانونی، مانع از رد یا تأخیر پرونده می‌شود.خدمات گنج ثبت شامل مشاوره تخصصی رایگان، تنظیم دقیق اظهارنامه، پیگیری اداری، طراحی لوگو اختصاصی و دفاع از برند در صورت اعتراض است.با انتخاب گنج ثبت، شما نه‌تنها یک برند را ثبت می‌کنید، بلکه پایه‌ای مطمئن برای آینده کسب‌و‌کارتان می‌سازید.

 جمع‌بندی

فرآیند ثبت برند اگر به‌صورت اصولی انجام شود، نه‌تنها زمان زیادی نمی‌برد بلکه از بروز مشکلات حقوقی در آینده جلوگیری می‌کند. آگاهی از مراحل، هزینه‌ها و انتخاب یک تیم حرفه‌ای مانند گنج ثبت، مسیر شما را در ثبت قانونی و مطمئن برند کوتاه‌تر و بی‌دردسرتر می‌کند.

سوالات متداول

۱. آیا امکان ثبت برند بدون کارت بازرگانی وجود دارد؟

بله، اشخاص حقیقی می‌توانند بدون کارت بازرگانی برند خود را ثبت کنند.

۲. اگر برندم تکراری باشد چه می‌شود؟

در صورت تشابه یا تکرار، برند رد می‌شود. بهتر است پیش از ثبت، استعلام حرفه‌ای انجام شود.

۳. برند ثبت‌شده تا چند سال اعتبار دارد؟

گواهی ثبت برند در ایران به مدت ۱۰ سال اعتبار دارد و پس از آن قابل تمدید است.

۴. آیا می‌توان برند را به شخص دیگری واگذار کرد؟

بله، برند ثبت‌شده مانند دارایی قابل‌انتقال است و می‌توان آن را فروخت یا واگذار کرد.

۵. چطور از رد شدن برند جلوگیری کنیم؟

با بررسی دقیق تشابه، رعایت نکات و استفاده از مشاوره گنج ثبت احتمال رد برند به حداقل می‌رسد.